(NOT) FOR YOU

W ostatnie dni stycznia dwa razy odwiedziłam MS² w Manufakturze. Przede wszystkim chciałam się przekonać, czym jest wystawa „DLA WAS”. Początkowo myślałam, że pod tą nazwą kryją się prace, które dołączono do stałej ekspozycji łódzkiego MS. Okazało się, że miałam rację tylko po części: tak, nowe nabytki stanowią rozwinięcie Kolekcji Sztuki Współczesnej XX i XXI wieku, ale „DLA WAS” to osobna wystawa czasowa, którą można zobaczyć na parterze muzeum do 22 kwietnia. Informacja prasowa mówi, że to dzieła, które „dają się scharakteryzować przez trzy słowa: starcia, odwrócenia, nadzieje.” Myślę, że kuratorsko wystawa została poprowadzono bardzo trafnie, mimo że same prace nie zachwycają. Żadna nie pozostawiła na mnie większego wrażenia, jednak przyznaję, że wspomniany trójpodział ma sens – w kolekcji są dzieła społecznie i politycznie zaangażowane, prześmiewcze i wojujące. Mamy także dużą różnorodność form: filmy, obrazy, fotografie, mobilną instalację – platformę. Wśród artystów dominują europejskie nazwiska, jest też kilkoro Polaków, a parterem wystawy jest Węgierski Instytut Kultury w Warszawie. Wspomniana różnorodność ma zatem podobne podłoże kulturowe. Nie jest to może wystawa poruszająca, ale z pewnością logiczna i spójna, myślę, że może stanowić „polityczne” uzupełnienie stałej ekspozycji.

Monica Bonvicini

Skoro już mowa o stałej kolekcji - "DLA WAS" zachęciło mnie do zobaczenia jej nowej odsłony - rozlokowanej na trzech piętrach muzeum. Szczerze mówiąc, mogłabym przechadzać się po nich godzinami, a obejrzenie całości zabrało mi dwa dni, choć nie był to mój pierwszy raz. Nie mogłam stwierdzić, które z dzieł są nowe, ponieważ od 13 stycznia całość wygląda zupełnie inaczej. Przy okazji zakupów warto wybrać się i po to nowe doświadczenie, ale ostrzegam - godzinka nie wystarczy!

Władysław Strzemiński

Wróciło wiele prac Polaków, teraz możemy zobaczyć twórczość Strzemińskiego na różnych etapach - poświęcono mu dużą część pierwszego piętra. Ponownie udostępniono także dzieła Kobro i Hasiora. Sądzę, że łódzka kolekcja sztuki współczesnej to coś, czego inne miasta mogą nam zazdrościć, a samo muzeum to jedno z moich ulubionych miejsc w Łodzi. Sklep na parterze jest pełen świetnych książek, albumów i czasopism, których na pewno nie znajdziemy w Empiku, do tego przyjemnie pusta kawiarnia na piętrze i miła obsługa – to taka oaza spokoju pośród wiecznie zatoczonych sklepów i restauracji. Szkoda tylko, że średnio udana wystawa czasowa zakończy się dopiero pod koniec kwietnia i dopiero wtedy MS² może nas zaskoczyć czymś nowym.

M.M.

In the last days of January I paid two visits to the MS² Museum in Manufaktura. I wanted to find out what the “FOR YOU” exhibition was in the first place. At the beginning I thought those were artworks supposed to complement the permanent exposition of the Łódź's MS. It turned out that I was only partially correct: indeed, those new acquisitions constitute an extension to the Collection of the 20^th and 21^st century Art. However, “FOR YOU” is also a temporary exhibition shown on the ground floor of the Museum until April 22. The press release reads that “FOR YOU” contains “works that confront the experiences characterised by three words: clashes, reversals, hopes.” I believe the curatorial organisation was very good, though the works themselves are not astonishing. None of them made any lasting impression on me, yet I admit that the triple division makes sense – there were actively political, derisive and belligerent works in the collection. There was also a great variety of media: film, painting, photography, a mobile installation. Among the artists there were predominantly European names, a few Poles too, moreover the Hungarian Cultural Institute in Warsaw is the partner of the show. The above-mentioned variety therefore originates in similar cultural backgrounds. The exhibition as a whole may not be earth-shattering but I think it may be an intriguing “political” addition to the permanent collection.

As regards the permanent collection – it was “FOR YOU” that encouraged me to see its new arrangement – on the three upper floors of MS². To be honest, I could wander around there for hours – I took me two days to see everything, even though it was not my first time in the museum. I could not tell which of the works were new because after the refurbishment the whole exposition is a whole new experience and it is really worthwhile to try it when shopping in Manufaktura. Beware – one hour is not enough!

Many Polish works are back, and now we can see all the phases of Strzemiński's artistic activity – his paintings have been given a huge space on the second floor. The works by Kobro and Hasior are exhibited again as well. I believe that Łódź's collection of modern art is something we should take pride in, and the Museum itself is one of my favourite places in the city. The shop on the ground floor is full of great books, albums and magazines, which you could not possibly find in Empik stores. Furthermore, there is the cosy café upstairs and the lovely staff - it is an oasis of peace in the invariably overcrowded Manufaktura. It is a pity that the halfway successful temporary exhibition is on until late April. Hopefully, MS² will surprise us with something fresh then.

Zachęta na nowy rok. / Zachęta = Incentive

W ostatni weekend odwiedziłam Warszawę. Pogoda była bardzo nieprzyjemna, więc i warunki do zwiedzania - wyjątkowo niesprzyjające. Przed zamiecią chowałam się w sklepach, restauracjach i... Zachęcie. Myślę, że w styczniu w galerii każdy znajdzie coś dla siebie, bo trzy aktualnie prezentowane tam wystawy to nie tylko sztuka, ale też swoisty wykład z socjologii, filozofii i najnowszej historii Polski. Najskromniejsza z nich to projekt „Jestem prawie na każdej wystawie”, będący efektem badania społecznego przeprowadzonego na widzach Zachęty. Można powiedzieć, że to wystawa o wystawie, „metawystawa” - rozkłada związki: widz-dzieło-kurator-galeria na czynniki pierwsze. Jeśli lubicie zwiedzać muzea i galerie sztuki, to ta część ekspozycji – na parterze – jest dla was i o was.

„Zachęta Emutigung” to pierwsza w Polsce indywidualna wystawa prac światowej sławy fotografa Wolfganga Tillmansa (zachęta.art.pl). Mam nadzieję, że mogę powiedzieć, iż dostąpiliśmy zaszczytu – Tillmans, pierwszy niebrytyjski laureat Nagrody Turnera, własnoręcznie zaprojektował ten pokaz swojej najświeższej twórczości. I zrobił to specjalnie dla Zachęty. Szczegółowe informacje oczywiście na stronie galerii. Moje odczucia? Tillmans pozwala zrozumieć piękno i prawdziwą wartość artystyczną fotografii, zachwyca w każdym calu, zarówno zdjęciami analogowymi, jak i cyfrowymi, tak wielkim, jak małym formatem. Prac jest w Zachęcie naprawdę dużo, a ich rozmiary przemieszane. Trzeba uważać, żeby nie pominąć malutkich perełek pochowanych między ogromnymi „banerami”. Spośród zdjęć najbardziej urzekła mnie jednak wielkoformatowa „martwa natura” - gnijące liście. Chyba nie tylko mnie, bo zwiedzający jakoś nie chcieli oderwać się od tego dzieła. Trudno je bowiem nazwać zdjęciem – fakturą (a raczej jej złudzeniem) przypomina tłusty malarski impast. Tillmans pokazał się w zachęcie jako artysta wszechstronny – potrafi z dużym zrozumieniem oddać postaci, kreatywnie ujmuje industrialne pejzaże, ale przede wszystkim wydobywa piękno z najmniejszych detali. Jego filmy ilustrują czułość na szczegół – śpiący pies, gotujący się groszek - trywialne sytuacje, bez żadnej zbędnej otoczki czy komentarza. Tillmans po prostu pozwala nam je na nowo dostrzec. Pamiętacie „American Beauty” i latającą torebkę foliową – wystawa to całkiem podobne doświadczenie. Potrwa do 29 stycznia, z pewnością nie można jej przegapić.

Styczniowa wycieczka po galerii przy Placu Małachowskiego kończy się na projekcie Goshki Macugi, polskiej artystki miekszającej w Londynie, nominowanej do Nagrody Turnera w 2008 roku. W skrócie to rozgrzebane archiwum nietolerancji dla novum w sztuce w naszym kraju. Co ciekawe, Macuga bada historię cenzury już po 1989 roku. Oczywiście opowiadana przez nią historia skupia się na Zachęcie, która nierzadko była ośrodkiem artystycznej kontrowersji. Z wycinków prasowych, i obraźliwych listów do byłej dyrektor galerii, Andy Rottenberg, płynie gorzki humor o Polakach. Warto sobie przypomnieć historię rzeźby Jana Pawła II powalonego meteorytem, czy atak na dzieła sztuki z bronią w ręku w wykonaniu Daniela Olbrychskiego. Na deser, ogromna rzeźba, która przedstawia dziecko czytające dorosłym. Jak ten monument ma się do reszty ekspozycji – to pozostawiam każdemu do subiektywnej interpretacji. Całość pouczająca, miejscami zabawna (co widać po zwiedzających), naprawdę dobrze komponuje się z „polonizującym” Tillmansem. Do 19 lutego.

MM

 Last weekend I visited Warsaw. The weather was very unpleasant and so conditions for sightseeing were unfavourable too, to say the least. I found shelter from the blizzard in boutiques, restaurants and... the Zachęta Gallery. I reckon that in January everyone can find something they like in there, since the three exhibitions presented are not only “art”, they constitute a lecture on sociology, philosophy and the recent history of Poland. The smallest of those is the project “No, no I hardly ever miss a show”, which is the result of a study concerning the Zachęta visitors. It is in fact a show about a show, a “metaexhibition” that examines the interrelatedness between spectators, artworks, curators and the gallery. If you avidly go to art exhibitions, this part of Zachęta's exposition is for and about YOU.

“Zachęta Emutigung” is the first individual exhibition in Poland of works by the world famous photographer Wolfgang Tillmans (zacheta.art.pl). I hope we may say we have been given a true honour – Tillmans, the first non-British Turner Prize winner, devised himself this presentation of his newest works. He did that especially for Zachęta. (See the gallery's website for more details.) What are my findings? The artist enabled me to grasp the beauty and real value of photography. I was really astounded by his works in every sense of the word, both by the digital and the analog ones, equally delighted by the small, and the large photos. There is an array of works of various sizes at Zachęta, therefore one can accidentally skip some of the littlest “diamonds” placed between enormous “banners”. This organisation may explain why the photograph that made the biggest impression on me was the large “still life” of decaying leaves. I could tell I was not the only person allured to this work at the gallery. The reason was probably the texture of the photograph that gave an illusion of a thick impasto. Tillmans shows how versatile he is in his sensitive depictions of people, creative perception of industrial sceneries and, most importantly, in sensing the magic of details. He picks the pettiest ones. His films represent that tendency – boiling green peas or a sleeping dog – with no commentary attached. The artist makes us rediscover such trivialities. Do you recall “American Beauty” and the plastic bag floating in the air – this exhibition is quite a similar experience. It lasts until January 29, so it's high time you went to the capital.

My January trip to Zachęta comes to an end at the project of Goshka Macuga, Polish artist living in London, one of the 2008 Turner Prize nominees. In short, the exhibition presents the unearthed archives of intolerance towards the “new” in art. It is a story of Polish art censorship after 1989. Certainly, this narrative centres upon the Zachęta Gallery, which has been regarded as the hub of controversy in the contemporary art of my country. Piles of clippings and vituperative letters to Andy Rottenberg, former Zachęta manager carry a load of bitter humour about Poles. It is actually worthwhile to remind oneself of the story of the sculpture of Pope John Paul II felled by a meteorite or the actor Daniel Olbrychski's armed attack on artworks displayed in the gallery. And for dessert a monumental sculpture of a child reading a book to an adult couple. In what sense does this figure correspond to the rest of the exhibition – this is to be interpreted by each of the visitors individually. The show as a whole, was quite amusing (judging by the facial expressions of some of the spectators) and really well fitting with the “Polish-like” photographs by Tillmans. See before February 19.